بنام خدا
سلام دوستان
خدا وند در قرآن کریم می فرمایدکه هر کس مرتکب گناه و کار بدى شود، جزاى آن را در قیامت خواهد دید: «فمن یعمل مثقال ذرّة خیراً یره * و مَن یعمل مثقال ذرّة شرًّا یره» (زلزله، 7 ـ 8) مگر این که توبه کند و در همین دنیا از گناه پاک شود و نقایص خود را با اعمال صالح جبران نماید: «إلاّ مَن تاب و ءامن و عمل عملا صـلحاً فأولـئک یبدّل اللّه سیّـاتهم حسنـت و کان اللّه غفوراً رّحیما; (فرقان، 70) و یا اگر لایق شفاعت باشد، مورد شفاعت قرار گیرد. قرآن کریم عده اى از کسانى را که شفاعت شامل حال آن ها نمى شود، نام برده است.» (1)
امّا گنهکارانى که از فضل و رحمت بى پایان الهى استفاده نکنند و با بار گناه وارد قیامت شوند، به میزان جرم و گناهشان در جهنم مى مانند و آن گاه که از آلودگى و گناه پاک شوند، وارد بهشت مى شوند. فقط عده اى همچون کافران و منافقان معاند براى همیشه در جهنم باقى خواهند ماند:
«إنّ اللّه جامع المنـفقین و الکـفرین فى جهنّم جمیعاً» (نساء، 140); «أولـئک أصحـب النّار هم فیها خـلدون» (آل عمران، 116 و مجادله، 17) همان گونه که بهشتیان براى همیشه در بهشت خواهند بود. (2)
بهشتیان در پرتو عنایات الهى و الطاف ربانى روز به روز به ساحت قدسش نزدیکتر مى شوند و در مسیر قرب الى الله به پیش مى تازند; بنابراین در بهشت تکامل وجود دارد; امّا نه باطاعات و عبادات و اعمال; چرا که بهشت دار تکلیف نیست، بلکه در پرتو اعمالى که در این جهان انجام داده اند، همچنان به سیر تکاملى خویش ادامه مى دهند. (3)
الف) از پیغمبراکرم(صلى الله علیه وآله) نقل شده است که فرمود: «یا ایهاالناس! هما نجدان: نجدالخیر و نجدالشرّ، فما جُعل نجدالشر احبّ الیکم من نجدالخیر; (4) اى مردم! دو سرزمین مرتفع وجود دارد: سرزمین خیر، و سرزمین شر، و هرگز سرزمین شر نزد شما محبوتر از سرزمین خیر قرار داده نشده است.»
حضرت در این حدیث تصریح فرموده اند که پیمودن یکى از این دو راه، بر طبع آدمى آسانتر از دیگرى نیست و این تصور عمومى را که انسان گمان مى کند به شرور تمایل بیشترى دارد و پیمودن راه شر براى او آسانتر است نفى مى کند. براستى اگر تربیتهاى غلط و محیطهاى فاسد نباشد، عشق و علاقه انسان به نیکى ها بسیار زیاد است. (5)
ب) اینکه چگونه عذاب جاودانه در برابر گناه محدود، با اصل عدالت خداوند سازگار است، باید به سه نکته زیر توجه کرد:
1. مجازات ابدى و جاویدان، منحصر به کسانى است که تمام روزنه هاى نجات را به روى خود بسته و عالماً و عامداً غرق در فساد، تباهى، کفر و نفاق گشته اند; به گونه اى که به رنگ گناه و کفر در آمده اند.
2. این اشتباه است که بعضى گمان مى کنند مدت و زمان کیفر باید به اندازه مدت و زمان گناه باشد; زیرا رابطه میان گناه و کیفر رابطه زمانى نیست، بلکه رابطه «کیفى» است; یعنى مقدار زمان مجازات با کیفیت گناه تناسب دارد نه با مقدار زمان آن; مثلاً: کسى ممکن است در یک لحظه دست به قتل نفس بزند، و طبق پاره اى از قوانین، محکوم به زندان ابد گردد. در اینجا، زمان گناه فقط یک لحظه بوده; در حالى که مجازات آن گاهى 80 سال زندان خواهد بود.
3. مجازاتها و کیفرهاى رستاخیز بیشتر جنبه اثر طبیعى عمل و خاصیت گناه دارد (اثر و نتیجه اعمال خود آنهاست) حال با توجه به این سه مقدمه، سؤال مى کنیم که: فرض کنید کسى در اثر مصرف زیاد مشروبات الکلى در مدت یک هفته، گرفتار زخم معده شدید شود; چندان که مجبور باشد تا آخر عمرش با این درد بسازد، آیا این برابرى میان عمل بد و نتیجه آن، بر خلاف عدالت است؟ حال اگر مدت عمر این شخص یک میلیون سال بود و باید به خاطر یک هفته هوسرانى، یک میلیون سال رنج ببرد، آیا این بر خلاف اصل عدالت است؟ در حالى که قبلاً وجود این خطر در میگسارى به او اعلام شده و عاقبت آن نیز برایش توضیح داده شده است.
آیا این امور که همه از آثار اعمال است، هیچگونه منافاتى با اصل عدالت دارد، در حالى که مساوات و برابرى میان کمیت عمل و نتیجه آن موجود نیست؟ در عذابهاى اخروى نیز چنین است آیا پیامبران الهى از یک سو، و فرمان خرد از سوى دیگر به او اعلام نکردند، شخص گناهکار از روى علم و عمد و اختیار گناه کرد و نتیجه مستقیم اعمالش این سرنوشت را براى او فراهم ساخت. پس نه جاى شکایتى باقى مى ماند و نه ایراد و اشکال به کسى وارد است، و نه منافاتى با قانون عدالت پروردگار دارد. (6)
البته مجازات اخروى عمیق تر و فراتر از مکافات و نتیجه عمل است، چون چیزى جز خود عمل (تجسم عمل) نیست.
پی نوشت ها::
ر.ک: مدثر، 43 ـ 48.
2. ر.ک: پیام قرآن، آیت الله مکارم شیرازى، ج 6، ص 481 ـ 484، ).
3. پیام قرآن، همان، ص 363.
4. مجمع البیان، ج 10، ص 494.
5. تفسیر نمونه، همان، ج 27، ص 23.
6. تفسیر نمونه، همان، ج 9، ص 240.
اگه حالشو داری به اینجا هم سری بزن
